Dei siste tiåra har legevaktsentralane fått ei stadig større rolle i legevakttenesta. Mange legevaktsentralar dekker større geografiske område enn tidlegare, og det har blitt meir fokus på kompetanse og fagutvikling for operatørane som bemannar sentralane. Telefonkontakt er den anbefalte måten å kontakte legevakta på og rundt 80% av legevaktkontaktane i Noreg skjer via telefon først.
Operatørane som bemannar sentralane triagerer pasientane i forhold til kor mykje det hastar og kva som er det beste tiltaket for å hjelpe pasienten. Ofte er det tilstrekkeleg med rådgjeving over telefon og dette er ein viktig del av tenesta, både som god service til pasientane og som ein del av pasienthandteringa i legevakttenesta.
I dette prosjektet vil vi studere legevaktsentralen si rolle og korleis operatørane i sentralane bidrar til pasienthandtering i tenesta. Prosjektet består av tre delstudier:
Delstudie 1: kva kontakttypar, klassifisert ved hjelp av ICPC-2 kodar, blir oftast avslutta med telefonråd av sjukepleiar i legevaktsentralen? Vi vil og undersøke korleis faktorar som alder, kjønn, tid på døgnet og hastegrad, påverkar hyppigheita av kontaktar som er avslutta med sjukepleiarråd.
Delstudie 2: Er det mogeleg å endre korleis befolkninga tek kontakt med legevakttenesta, frå direkte oppmøte til å ringe først? Korleis påverkar denne endringa i kontaktmønsteret aktiviteten i legevakta?
Delstudie 3: Korleis påverka covid-19 pandemien aktiviteten i legevaktsentralane? Vi vil beskrive pasientkontaktar til vakttårnlegevaktene under covid-19 pandemien, korleis kontaktane vart handtert og korleis forskjelleg handtering av pandemien i ulike kommunar påverka aktiviteten i legevaktsentralen. Delstudie 3 er ein del av det større prosjektet “COVID-19 utbrudd i Norge- Epidemiologi, bruk av helsetjenester og håndtering i primærhelsetjenesten – CONOPRI”.
Data frå Vakttårnprosjektet blir brukt i alle delstudiane.
Vivian Midtbø er Ph.D. kandidat, Steinar Hunskår er hovedveileder og Ingrid Hjulstad Johansen medveileder.
Resultat:
Resultata frå delstudie 1 vart publisert i BMC Family Practice i september 2017.
Hovudfunn: 23% av alle registrerte telefonkontaktar til vakttårnlegevaktene i 2014 vart avslutta med sjukepleiarråd. Feber, magesmerter, hoste, øyresmerter og generelle symptom var kontaktårsakene som oftast vart handtert med sjukepleiarråd. Kontaktar på vegne av dei yngste pasientane vart oftare handtert med sjukepleiarråd enn kontaktar frå dei eldste pasientane og andelen sjukepleiarråd var høgre på natt i forhold til på dag og kveld.
